بخش اول: پایان شفاف
۱- حقیقت این دوستی را بپذیرید. اولین گام برای جدایی از یک انسان سمی اعتراف به سمی بودن حقیقتِ این رابطه است. زمانی که تصمیم به قطع رابطه می‌گیرید، ممکن است همچنان تفکرات خاصی درباره آن دوستی شما را مردد کند. با خود صادق باشید که این ارتباط یک رابطه‌ی سمی بوده و به هیچ عنوان نفعی برای شما نخواهد داشت. این تفکر نه‌تنها کمک میکند از انسان‌های سمی دوری کنید، بلکه سبب میشود در آینده برای برقراری یک رابطه استانداردهای بالاتری داشته باشید.
- سعی کنید به مزیت‌هایی که این رابطه برایتان داشته فکر کنید. اگر هیچ‌چیزی به خاطرتان نرسید، این رابطه را ترک کنید. احتمالاً دیگر با او سرگرم نمی‌شوید، در این دوستی از شما سوءاستفاده میشود و یا پس از آنکه زمانی را با آنها سپری میکنید، احساس خستگی میکنید.
- بپذیرید که نمی‌توانید آنها را تغییر دهید. انسان‌های سمی، برای فهمیدن آن که کسی در حال کناره‌گیری از آنها است، شامه‌ی قوی‌ای دارند و یقیناً تلاش میکنند که فرد را بار دیگر به حصار خود بازگردانند. فراموش نکنید که انتظار تغییر از چنین افرادی بعید است، حتی اگر قسم بخورند که تغییر خواهند کرد. علم به این مسئله احتمال بازگشت مجدد به آن رابطه را تا حد زیادی کاهش خواهد داد.
- در چنین مواقعی، درهم آمیختگی احساسات طبیعی بوده و کاملاً مورد انتظار است، اما این اصلاً به این معنا نیست که اجباری برای ادامه‌ی یک دوستی مسموم وجود دارد. بالفرض ممکن است فردی دوست خود را عمیقاً تحسین کرده یا او را دوست داشته باشد، ممکن است برخی از ویژگی‌های شخصیتی او واقعاً قابل تحسین باشند، اما هیچ‌کدام نمی‌توانند دلیلی بر سمی نبودن یک دوستی باشند. اینکه دوستتان را دوست بدارید، چیز بدی نیست، اما به خاطر داشته باشید کماکان باید رو به جلو حرکت کنید.
۲- متن حرف‌هایی که قصد دارید به او بگویید را آماده کرده و آن را تمرین کنید. پایان دادن به دوستی عملی دشوار است، ترک یک دوست سمی نیز از این قائده مستثنا نبوده و سخت خواهد بود. او ممکن است خطای خود را انکار کند یا درباره آن با شما بحث کند. پیشاپیش متن حرفهای خود را آماده کرده و آن را تمرین کنید، این کار کمک میکند در مواجهه با او آرام مانده و کاری که میبایست را انجام دهید.
- ابتدا تمام افکار خود را بنویسید، سپس به آنچه نوشته‌اید نگاه کنید. سعی کنید مهم‌ترین دلایل خود را از آن بیرون کشیده و در چند جمله به‌وضوح بیان کنید که چرا این رابطه را ترک میکنید.
- متن را چندین بار تمرین کنید. میتوانید جلوی یک آینه تمرین کرده و یا جملات را برای خود از حفظ بگویید. وقتی با دوست خود مواجه میشوید، ابداً نباید متن را در دست گرفته و از روی آن بخوانید، پس قبل از این رویارویی سعی کنید، جملات خود را کم و بیش به خاطر بسپارید.
۳- تا حد امکان رک سخن بگویید. وقتی یک رابطه مسموم را تمام میکنید، باید این کار را کاملاً شفاف و واضح انجام دهید. افراد سمی معمولاً شخصیتی «پیله» و کنترل‌گر داشته و به‌سادگی پاسخ نه را نمی‌پذیرند. سخن واضح، در گسستن پرقدرت رشته‌های این پیوند به شما کمک زیادی خواهد کرد.
- لازم نیست بی‌رحم باشید. حتی اگر آسیب‌های شدیدی از جانب این فرد متحمل شده‌اید، تهاجم بی‌دلیل میتواند وضعیت را به یک میدان مبارزه تبدیل کند. سعی کنید سخنان‌تان شفاف اما عاری از هرگونه توهین باشد.
- احساسات و انتظارات خود را قاطعانه بیان کنید. برای مثال «احساس می‌کنم این رابطه هیچ دستاوردی برای من ندارد. من به تو اهمیت می‌دهم، اما ادامه‌ی این رابطه برای من دشوارتر از قبل شده است. فکر می‌کنم بهتر است که هرکدام راه خود را ادامه دهیم.»
۴- حد و مرزها را شفاف کنید. روشن کنید که از این پس رابطه به چه شکل خواهد بود. از قبل فهرستی از مرزهای شخصی خود تهیه کرده و آنها را برای دوست خود روشن کنید. اگر تمایل ندارید هیچ‌گونه تماسی با وی داشته باشید بگویید، این مسئله را روشن کنید. هرگز برای مرزهای خود عذرخواهی نکنید، این حد و مرزها برای پویایی روابط سالم از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
- مرزهای خود را تا حد ممکن شفاف سازید. به عنوان مثال بگویید «می‌خواهم بدانی که تمایل دارم برای مدتی در ارتباط نباشیم، برای التیام و بهتر شدن حالم به اندکی زمان و فاصله نیاز دارم، لطفاً از برقراری تماس و ارسال پیام خودداری کنید.»
- اگر احساس میکنید نیاز دارید حد و مرزهای خود را برای دیگران روشن کنید، این کار را انجام دهید. به عنوان مثال شاید دیگر نخواهید آن فرد را در دورهمی‌ها ببینید، بگذارید دیگران این مسئله را بدانند. میتوانید بگویید «همان‌طور که در جریان هستید من با آزاده قطع رابطه کرده‌ام؛ اگر می‌خواهید زمان‌هایی را با او سپری کنید مشکلی ندارم، اما اگر قرار است در یک دورهمی او هم حضور داشته باشد حتماً از قبل به من اطلاع دهید. تا مدتی تمایل ندارم او را ببینم زیرا به کمی فاصله نیاز دارم.»
بخش دوم: محدود کردن ارتباطات
۱- اجازه دهید که فرد بداند تمایلی به دیدار مجدد ندارید. پس از قطع ارتباط، یک دوست سمی احتمالاً تلاش میکند در هر شرایطی برای پی بردن به نیازهای شما تقلا کند. او ممکن است سعی کند از اعتماد شما برای همدردی بیشترین بهره را برده و پس از قطع رابطه دوباره به شما نزدیک شود. به‌وضوح بگویید که تمایل ندارید بار دیگر او را ببینید و دیگر با او در تماس نخواهید بود.
- در این شرایط کمی بی‌پرده بودن اشکالی ندارد. تکرار می‌کنم، پرخاشگری نکنید، فقط محکم و استوار باشید. جمله‌ای مثل «من دیگر نمی‌خواهم شما را ببینم، پس خواهش می‌کنم دیگر با من تماس نگیرید» انتخاب خوبی خواهد بود.
- دوست سمی احتمالاً با قطع رابطه به‌سادگی کنار نیامده و تلاش میکند شما را به حصار خود بازگرداند. برای اینکه به وی بفهمانید در ابراز عدم تمایل به ادامه آن رابطه جدی بوده‌اید، در صورت امکان شماره فرد را مسدود کنید.
۲- از شر آن فرد در رسانه‌های اجتماعی خلاص شوید. اگر کسی را از زندگی خود حذف کردهاید، هیچ دلیلی به ادامه‌ی تعامل با او در رسانه‌های اجتماعی وجود ندارد. او را در تمام رسانه‌های اجتماعی حذف کنید. از آنجا که دیگر از اتفاقات جدید زندگی وی باخبر نمی‌شوید، به‌راحتی میتوانید احساسات خود را نظم بخشید.
- همه‌ی افراد صفحات اجتماعی خود را نمی‌بندند. اگر دوستتان صفحه‌ی فیس‌بوک یا توییتر خود را عمومی کرده است، پس از حذف وی، در برابر وسوسه‌ی چک کردن مجدد صفحه‌ی او نیز مقاومت کنید. تنها نتیجه‌ی این کار، تحریک احساسات منفی و بد شدن حال شما است.
۳- برای محدود کردن آن ارتباط به خود پاداش دهید. رها کردن یک رابطه طبیعتاً سخت خواهد بود، حتی رها کردن یک رابطه‌ی بد. یک دوست سمی ممکن است ایده‌های غلطی را در مغز فرد بگنجاند، مانند این تفکر که کسی جز او، آن فرد را درک نمی‌کند. ممکن است مجبور باشید برای خود انگیزه‌هایی ایجاد کنید. برای محدود کردن ارتباط پاداش‌های کوچکی برای خود در نظر بگیرید.
- برای خود اهدافی تعیین کرده و زمانی که به آنها دست یافتید، به خود جایزه دهید. برای مثال اگر توانستید تا یک هفته پیام‌های او را بی‌جواب بگذارید، یک لباس نو برای خود بخرید. اگر توانستید صفحه‌ی اینستاگرام وی را برای ۱ ماه چک نکنید، خود را به یک وعدهی غذای خوب در یک رستوران گران‌قیمت دعوت کنید.
۴- برای پر کردن خلأ راه‌هایی بیابید. هیچ‌کس تمایل ندارد که دوباره به سمت یک رابطه مسموم تمام شده بازگردد. با این حال، از آنجا که احتمالاً زمان و انرژی زیادی صرف این دوستی کرده است، با گذشت زمان فقدان این شخص را در زندگی خود احساس خواهد کرد و ممکن است تا مدت‌ها پس از قطع رابطه مغشوش و تنها باشد. برای پر کردن این خلأ، خود را سرگرم نگاه دارید.
- برای پرت کردن حواس خود به سرگرمی جدیدی روی آورید. مثلاً میتوانید بافتنی، دوختن لباس، پخت و پز یا هر چیز دیگری که به آن علاقهمند هستید را امتحان کنید.
- سعی کنید دوستان جدیدی بیابید. شکل‌گیری روابطی جدید و مثبت‌تر از قبل، کمک میکند از رها کردن یک دوست مسموم احساس خوشحالی و اعتماد به نفس داشته باشید. به یک باشگاه بپیوندید، کارهای داوطلبانه انجام دهید یا به‌تنهایی به یک دورهمی رفته و با کسی صحبت کنید.
بخش سوم: مقابله با احساسات
۱- احساسات ناخوشایند را بپذیرید. پس از ترک یک دوستی، طبیعتاً تا مدت‌ها احساسی ۱۰۰% مشابه آنچه بودید را نخواهید داشت. تصدیق و لمس احساسات، حتی در صورت منفی بودن آنها، بسیار حائز اهمیت است. به جای تلاش برای دور کردن احساسات ناخوشایند، آنها را همان‌طور که رخ میدهند، بپذیرید.
- به یاد داشته باشید که روابط همواره دشوار هستند. پس از شکستن یک پیوند عاطفی، کسی از هجوم احساسات ناخوشایند در امان نخواهد بود. سعی نکنید این احساسات منفی را به‌گونه‌ای حل کنید، این کار شما را از کنار آمدن با مشکلات موجود باز می‌دارد.
- به یاد داشته باشید روابط بر مبنای رشد شخصی افراد است. هرچند اکنون ممکن است احساس خوبی نداشته باشید، اما تلاشی موفق در جهت انتخاب‌هایی سالمتر در آینده داشته‌اید. این مسئله، هرچقدر در لحظه دشوار باشد، درنهایت برای فرد مفید خواهد بود.
۲- اطراف خود را با انسان‌های مثبت‌اندیش پر کنید. هر گاه یک رابطه‌ی سمی را ترک گفتید، اطراف خود را با انسان‌های مثبت که یادآور تمام چیزهای خوب و مثبت موجود در یک رابطه هستند، پر کنید. با یافتن الگوهای سالم و مثبت، با احساسات خود بهخوبی مقابله کرده و رو به جلو حرکت خواهید کرد.
- با آن دسته از دوستان خود که مثبت‌نگر و حامی هستند در تعامل باشید. برای جمع شدن دور هم و گذراندن زمان با آنها برنامهریزی کنید.
- درباره اتفاقاتی که برایتان رخ داده، شرح دهید. صادقانه بگویید که به‌تازگی یک رابطه‌ی دوستی را به پایان رسانده‌اید و به حمایت بیشتری از جانب آنها نیازمند هستید.
۳- نقش خود را در روابط سمی بازشناسی کنید. بسیاری از افرادی که در دوستی‌های مسموم به سر میبرند، ذاتاً به این نوع روابط بد گرایش دارند. به تاریخچه‌ی روابط دوستانه، عاشقانه و خانوادگی خود بنگرید. شاید مرتباً در ایجاد این نوع روابط منفی نقشی معلوم ایفا میکنید. آگاهی از این نوع الگوهای رفتاری، در خلاص شدن از آنها نقش مؤثری خواهد داشت.
- با این که هرگز نمی‌توان گفت شما مسئول ضعف رفتار شخص دیگری هستید، اما ممکن است به دلایلی خاص انسان‌های سمی شما را آسیب‌پذیر و قابل‌نفوذ بیابند. مثل آن که شاید بیشتر تمایل دارید در روابط خود تسلیم باشید و برای بیان نیازهای خود احساس راحتی نمی‌کنید، شاید در زمان جوانی از طرف خانواده یا یکی از عزیزان خود مورد سوءاستفاده‌ی عاطفی قرار گرفته و یا شاید ذاتاً شخصی مردم‌دار هستید.
- تشخیص علت اینکه چرا کارتان به روابط منفی کشیده میشود، خود کلیدی برای شکستن این الگو خواهد بود. اگر تعداد رابطه‌های مسمومی که در آنها بوده‌اید، زیاد است، شاید بهتر است برای کمک به حل این مسئله به یک روان‌درمانگر مراجعه کنید.
۴- صبور باشید. انتظار نداشته باشید در مدت‌زمان کوتاه حال بهتری داشته باشید. التیام به گذر زمان نیاز دارد. به خود فشار نیاورید که حتماً میبایست احساس بهتری داشته باشید. به خود اجازه‌ی سوگواری بدهید. پس از ترک یک رابطه طبیعی است که تا چند ماه ناراحت و آشفته باشید. به یاد داشته باشید که این ناراحتی موقتی بوده و درنهایت احساس خوبی خواهید داشت.
منبع: چطورپدیا
