دانستنی های پزشکی و سلامت
دانستنی های پزشکی و سلامت

دانستنی های پزشکی و سلامت

علایم ، علل ابتلا و روش‌های پیشگیری از سرطان سینه

علایم ، علل ابتلا و روش‌های پیشگیری از سرطان سینه

ساختار کلی سینه

سرطان سینه ، سرطانی است که در سلول‌های سینه شکل می‌گیرد. این نوع سرطان، بعد از سرطان پوست ، شایع‌ترین سرطان در بین زنان ایالات‌متحده است. سرطان سینه هم در آقایان و هم در خانم‌ها اتفاق می‌افتد ولی در بین خانم‌ها شایع‌تر است.

افزایش آگاهی و اطلاع‌رسانی در مورد شرایط سرطان سینه باعث شده است که تشخیص و درمان سرطان سینه زودتر و صحیح‌تر شود.

بررسی‌های اخیر نشان می‌دهد که طول عمر افراد مبتلا به سرطان سینه افزایش یافته است و تعداد کمی از آن‌ها، جان خود را از دست می‌دهند. علت آن پیشگیری و تشخیص سریع است. همچنین اطلاع‌رسانی به‌گونه‌ای انجام شده است که هر شخصی به‌تنهایی می‌تواند بررسی کند که مبتلا به این بیماری هست یا نه!

انواع بیماری‌های سینه

  • آنژیوسارکوم
  • کارسینوم درجای مجاری شیری (DCIS)
  • سرطان سینه التهابی
  • کارسینوم لوبولار تهاجی
  • سرطان سینه مردان
  • بیماری پیت سینه
  • سرطان سینه دوباره بعد از درمان

علائم سرطان سینه

نشانه‌ها و علایم سرطان سینه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

  • تشکیل توده در سینه یا ضخیم شدن قسمتی از بافت آن
  • تغییر اندازه و شکل ظاهری سینه
  • بروز تغییراتی در پوست سینه مانند کمرنگ شدن
  • فرورفتگی نوک سینه
  • پوسیدگی و پوسته‌پوسته شدن پوست اطراف نوک سینه
  • قرمز و چروک شدن پوست سینه

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

با مشاهده‌ی هرگونه توده در داخل سینه هر چقدر هم این توده کوچک باشد، باید بلافاصله به دکتر مراجعه کرد.

 علل بروز سرطان سینه

پزشکان می‌دانند، سرطان سینه هنگامی رخ می‌دهد که برخی از سلول‌ها به‌صورت غیرطبیعی رشد کنند. این سلول‌ها سریع‌تر از سلول‌های سالم تقسیم می‌شوند و زمانی که این تقسیم‌بندی ادامه پیدا می‌کند، یک توده تشکیل می‌شود. سلول‌ها ممکن است از طریق سینه به غدد لنفاوی بدن یا سایر قسمت‌های آن، شیوع پیدا کنند.

محققان با بررسی نتایج تحقیقات به این نکته پی برده‌اند که برخی مسائل هورمونی، سبک زندگی و عوامل محیطی احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد؛ اما برخی افراد با رعایت تمامی موارد بالا باز هم به این بیماری دچار شده‌اند و هنوز دلیلی برای آنان کشف نشده است. ممکن است دلیل سرطان سینه مجموعه‌ای از تعاملات پیچیده ژنتیکی و محیطی باشد.

سرطان سینه ارثی

پزشکان تخمین می‌زنند که حدود ۵ تا ۱۰ درصد از این بیماری به خاطر جهش‌های ژنتیکی اتفاق می‌افتد و بین نسل‌های یک خانواده انتقال پیدا می‌کند. به ارث رسیدن تعدادی از ژن‌های جهش یافته احتمال ابتلای آن شخص به سرطان سینه را افزایش می‌دهد. از معروف‌ترین ژن‌های دخیل در سرطان سینه می‌توان به ۲ ژن «BRCA۱» و «BRCA۲» اشاره کرد که به‌طور قابل توجهی خطرناک هستند و احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند.

اگر شخصی سابقه‌ی خانوادگی قوی در ابتلا به سرطان سینه یا دیگر سرطان‌ها داشته باشد، حتماً پزشک آزمایش خونی برای آن شخص تعیین می‌کند تا بتواند جهش ژن BRCA را تشخیص دهد. همچنین امکان دارد که پزشک به شخص توصیه کند که با مراجعه به پزشک ژنتیک در مورد مزایا، معایب و محدودیت‌های آزمایش ژنتیک مشاوره کند.

عوامل خطر

عامل خطر ابتلا به سرطان سینه هر چیزی است که باعث می‌شود احتمال ابتلا به سرطان سینه بیشتر شود؛ اما داشتن یک یا حتی چند عامل خطر سرطان سینه لزوماً به این معنی نیست که شما مبتلا به سرطان سینه هستید. بسیاری از زنان مبتلا به سرطان سینه به غیر از زن بودن هیچ یک از عوامل خطر شناخته شده را ندارند.

عوامل مؤثر بر افزایش خطر ابتلا به سرطان سینه عبارت‌اند از:

۱- جنسیت مونث. به‌احتمال زیاد زنان بیشتر از مردان مبتلا به بیماری سرطان سینه هستند.

۲- بالا رفتن سن. احتمال ابتلا به این بیماری با سن تناسب دارد به‌طوری که بالا رفتن سن ممکن است باعث ابتلا به سرطان سینهشود.

۳- سابقه‌ی شخص مربوط به وضعیت سینه. اگر بعد از نمونه‌برداری از سینه، برخی بیماری‌ها مانند «کارسینوم لوبولار» (LCIS) یا هیپرپلازی آتیپیک سینه یافت شود، احتمال ابتلای آن شخص به سرطان سینه افزایش پیدا می‌کند.

۴- سابقه‌ی شخص در ابتلا به سرطان سینه. اگر قبلاً یک سینه‌ی شخص دچار سرطان سینه شده باشد، احتمال دارد سینه‌ی دیگر او نیز دچار این بیماری شود.

۵- سابقه‌ی خانوادگی ابتلا به سرطان سینه. اگر یکی از اعضای خانواده شخص مانند مادر، خواهر یا دختر به‌خصوص در سنین جوانی مبتلا به سرطان سینه شده باشد، احتمال اینکه خود آن شخص نیز به این بیماری دچار شود افزایش می‌یابد.

۶- ژن‌های به ارث رسیده، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهند. برخی ژن‌های خاص که از والدین به فرزندان منتقل می‌شوند، خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهند. معروف‌ترین این ژن‌ها، ژن BRCA۱ و BRCA۲ هستند. این ژن‌ها می‌توانند خطر ابتلا به سرطان سینه و سایر سرطان‌ها را افزایش دهند؛ اما این امکان نیز وجود دارد که باعث ابتلا به این بیماری نشوند.

۷- قرار گرفتن در معرض تابش پرتو اشعه Xاگر در سنین کودکی و جوانی، سینه شخص در معرض این پرتو قرار بگیرد، احتمال ابتلای او به سرطان سینه افزایش می‌یابد.

۸- وزن زیاد. چاقی احتمال ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.

۹- شروع عادت ماهانه در سنین پایین. خانم‌هایی که برایشان در سنین زیر ۱۲ سال عادت ماهانه اتفاق می‌افتد، بیشتر از سایر خانم‌ها در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار دارند.

۱۰- شروع یائسگی در سنین بالاتر. اگر یائسگی شخص در سنین بالاتر اتفاق بیافتد، احتمال ابتلا به سرطان سینه برای او افزایش می‌یابد.

۱۱- تولد اولین فرزند در سن بالا. زنانی که اولین فرزندشان پس از ۳۰ سالگی به دنیا می‌آید، بیشتر در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار دارند.

۱۲- باردار نشدن. اگر شخصی در طول عمر خود اصلاً باردار نشده باشد، احتمال ابتلا به سرطان سینه برای او افزایش می‌یابد.

۱۳- هورمون درمانی پس از یائسگی. هورمون درمانی برای زنانی که زودتر دچار یائسگی شده‌اند، انجام می‌شود تا نشانه‌های یائسگی در آن‌ها از بین برود که این هورمون درمانی خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد. بهتر است به‌جای هورمون درمانی از داروهای مخصوص استفاده شود.

۱۴- نوشیدن الکل. استفاده از الکل خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش می‌دهد.

پیشگیری

راه‌های کاهش احتمال ابتلا به سرطان سینه برای خانم‌ها

تشخیص توده و سرطان توسط خود شخص. سرطان سینه به‌گونه‌ای است که با یک روش سودمند توسط خود شخص نیز قابل شناسایی است. در بررسی سینه باید تمامی نقاط سینه بررسی شود که قسمت ضخیمی وجود دارد یا نه. برای راحت‌تر شدن کار، سینه را به‌صورت یک دایره در نظر بگیرید و تمامی قطرهای آن را رسم کنید و سپس هر قسمت را به‌طور جداگانه بررسی کنید. ایجاد تغییراتی در زندگی روزمره خود، ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را کاهش دهد؛ که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

با پزشک خود در مورد غربالگری سرطان سینه صحبت کنید. زمانی که آزمایش سرطان سینه انجام می‌دهید، با پزشک معالج خود در مورد نتایج آزمایشات و وضعیت سینه‌های سالم مشورت کنید و همراه پزشک، نتایج آزمایشات و عکس‌برداری‌های سینه خود را بررسی کنید. در مورد مزایا و معایب غربالگری با پزشک خود صحبت کنید. اگر با پزشک مشورت کنید، او شرایط و راهکارهای صحیح غربالگری سینه را برای شما توضیح می‌دهد.

با ساختار سینه خود و همچنین روش‌هایی که خودتان می‌توانید سرطان را تشخیص دهید، آشنا شوید. زنان می‌توانند با استفاده از بعضی روش‌ها، خودشان به‌تنهایی سینه‌هایشان را بررسی کنند. اگر هنگام تست و بررسی به یک توده یا بافت ضخیم اضافی برخوردید فوراً به پزشک مراجعه کنید. آگاهی از شرایط سینه نمی‌تواند از ابتلا به سرطان جلوگیری کند، ولی این اطلاع می‌تواند باعث شود که شما اطلاعات زیادی در مورد وضعیت یک سینه سالم داشته باشید و در صورت مشاهده هرگونه نشانه غیرطبیعی فوراً متوجه شوید و نسبت به درمان اقدام کنید.

در بیشتر روزهای هفته تمرین و ورزش کنید. بهتر است در بیشتر روزهای هفته، حداقل ۳۰ دقیقه ورزش کنید. اگر تا به حال ورزش نکرده‌اید با دکتر مربوطه در مورد ورزش‌های مناسب مشورت کنید و سپس به‌آرامی شروع کنید.

پس از یائسگی، از هورمون درمانی استفاده نکنید. انجام هورمون درمانی ممکن است خطر ابتلا به سرطان سینه را افزایش دهد. بهتر است با پزشک خود در مورد مزایا و معایب هورمون درمانی صحبت کنید. بعد از یائسگی، نشانه‌های آن در خانم‌ها ظاهر می‌شود که برخی از این علائم موجب اذیت آن‌ها می‌شود و بیشتر خانم‌ها برای از بین بردن آن از هورمون درمانی استفاده می‌کنند. این کار ممکن است موجب ابتلا به سرطان سینه شود. برای کاهش احتمال ابتلا به سرطان از دوز کمتر هورمون درمانی و با طول مدت کم استفاده کنید.

وزن خود را کنترل کنید. باید برای داشتن وزن متناسب تلاش کنید، به‌طوری که بعد از مشورت با پزشک مقدار کالری مصرفی خود را کمتر کنید و در طول روز ورزش کنید تا وزن شما تنظیم شود.

از یک رژیم غذایی سالم استفاده کنید. زنانی که از رژیم غذایی مدیترانه‌ای استفاده می‌کنند، کمتر از سایر زنان در معرض ابتلا به سرطان سینه قرار دارند. این رژیم بیشتر بر روی سبزیجات، حبوبات، روغن گیاهی تمرکز دارد و به جای استفاده از گوشت قرمز از چربی‌های سالم مانند روغن‌زیتون و کره استفاده می‌کنند.

راه‌های کاهش احتمال ابتلا به سرطان سینه برای خانم‌هایی که بیشتر در معرض این بیماری قرار دارند

 

استفاده از داروهای پیشگیری (پیشگیری شیمیایی). داروهای مسدود کننده استروژن، مانند تعدیل کننده گیرنده‌های استروژن و مهارکننده‌های آروماتاز، خطر ابتلا به سرطان سینه را در زنانی که ریسک بالایی در ابتلا به این بیماری دارند، کاهش می‌دهند. این داروها نیز عوارض جانبی خود را دارند، به همین دلیل است که پزشکان تنها در صورت ضرورت برای خانم‌های با ریسک بالای سرطان این دارو را تجویز می‌کنند. بهتر است در مورد مزایا و معایب این داروها با پزشک صحبت کنید.

انجام عمل جراحی برای پیشگیری. زنان مبتلا به سرطان بسیار خطرناک برای به دست آوردن سلامتی خود ترجیح می‌دهند که داخل سینه خود را با استفاده از عمل جراحی تخلیه کنند. همچنین زنان مبتلا به سرطان تخمدان نیز برای کاهش خطر ابتلا به سرطان ترجیح می‌دهند که تخمدان‌های خود را با عمل بردارند.

 

منبع: چطورپدیا

علایمی که خبر از بیماری می‌دهند

علایمی که خبر از بیماری می‌دهند

زمان نیاز به مراقبت‌های پزشکی را می‌توان با توجه به علائم و نشانه‌های مهمی مانند کاهش بی‌دلیل وزن، دیدن جرقه‌های نورانی و … به‌درستی تشخیص داد.

درد قفسه سینه، کاهش ناگهانی توانایی در دید یا گفتار و درد شدید شکم به مراقبت‌های فوری پزشکی نیاز دارد؛ اما در مورد سایر علائم و نشانه‌های دقیق چه می‌توان گفت؟ مسئله دشوار، تشخیص کاری است که باید سریعاً انجام شود. در این مقاله فهرستی از هفت نشانه و علایم قابل توجه بیماری را معرفی خواهیم کرد.

۱- کاهش وزن بی‌دلیل

کاهش وزن بدون تلاش ممکن است در وهله اول رویایی به نظر برسد؛ اما در واقع نشانه‌ی مشکلی در سلامتی شخص است. اگر چاق نیستید و در طی شش تا ۱۲ ماه گذشته بیش از ۴٫۵ کیلوگرم یا بیشتر از ۵ درصد از وزن خود را از دست داده‌اید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید.

کاهش وزن بی‌دلیل ممکن است ناشی از شرایط مختلفی چون پرکاری تیروئید (هیپرتیروئیدیسم)، دیابت، افسردگی، بیماری کبد، سرطان یا اختلال در جذب مواد مغذی (اختلالات مالاریا) باشد.

تب پایدار

۲- تب پایدار یا شدید

تب، لزوماً هشداردهنده نیست و به نظر می‌رسد که نقش مهمی در مبارزه با عفونت دارد؛ اما تب پایدار نشان‌دهنده‌ی وجود یک عفونت پنهان از جمله عفونت مجاری ادراری، سل و … است. در برخی موارد، بیماری‌های سرطانی (بدخیم) مانند لنفوم، باعث بروز تب شدید و طولانی مدت می‌شوند.

اگر دمای بدن فرد بیش از ۳۹٫۴ درجه سانتیگراد بوده و یا تب وی بیش از سه روز طول بکشد، می‌بایست با پزشک معالج صحبت کند.

تنگی نفس

۳- نفس نفس زدن

گاهی نفس نفس زدن گواهی بر یک مشکل اساسی در سلامتی است. تمرین بسیار شدید، دمای زیاد بدن، چاقی مفرط و قد بلند موجب تنگی نفس می‌شوند. در غیر این موارد، تنگی نفس احتمالاً نشانه‌ای از یک مشکل پزشکی است. اگر بی‌دلیل و به‌خصوص ناگهان دچار تنگی نفس شده‌اید، نیاز به مراقبت‌های پزشکی اضطراری خواهید داشت.

از عوامل تنگی تنفس می‌توان بیماری انسداد ریوی مزمن، برونشیت، آسم، پنومونی، لخته شدن خون در ریه (آمبولی ریوی) و سایر مشکلات قلب و ریه را نام برد. به‌علاوه مشکلات تنفسی، در زمان وقوع یک حادثه ناگهانی و بروز اضطراب شدید بی‌دلیل که خود باعث ایجاد واکنش‌های شدید فیزیکی می‌شود، نیز رخ خواهد داد.

۴- تغییرات غیرمنتظره در عملکرد روده

تحرکات نرمال روده‌ای، انواع مختلف دارند. در صورت مشاهده‌ی تغییرات غیرمعمول یا غیرقابل توضیح مانند موارد زیر، با پزشک خود مشورت کنید، تغییراتی مانند:

  • مدفوع خونی، سیاه و سفید و تیره رنگ
  • اسهال مداوم یا یبوست
  • نیاز پیاپی به تخلیه روده

تغییرات در عملکرد روده می‌تواند نشانه­ ی عفونت باکتریایی مانند کمپیلوباکتر، عفونت سالمونلا یا عفونت ویروسی و انگلی باشد. سایر علل احتمالی عبارت‌اند از: سندرم روده تحریک‌پذیر و سرطان روده بزرگ.

۵- گیجی یا تغییرات شخصیتی

در صورت مشاهده‌ی هرکدام از موارد زیر به پزشک مراجعه کنید.

  • تضعیف مهارت‌های فکری
  • مشکل در تمرکز یا حفظ و تغییر نقطه‌ی توجه
  • تغییرات رفتاری

این تغییرات را می‌توان ناشی از بسیاری از مشکلات، از جمله عفونت، تغذیه نامناسب، شرایط بهداشت روان یا داروها دانست.

۶- احساس سیری کامل بعد از کمی غذا خوردن

اگر زودتر از حد طبیعی و یا بعد از خوردن کمی غذا سیر می‌شوید، بهتر است به دکتر مراجعه کنید. این حس تحت عنوان سیری زودرس، ممکن است با تهوع، استفراغ، نفخ و کاهش وزن همراه باشد. اگر چنین است، حتماً در مورد این علائم و نشانه‌ها نیز به پزشک خود اطلاع دهید.

علل احتمالی سیری زودرس عبارت‌اند از: بیماری ریفلاکس معده یا برگشت اسید معده و زخم معده. در برخی موارد، یک مشکل جدی همانند سرطان پانکراس، عامل سیری زودرس خواهد بود.

۷- دیدن جرقه‌های نور

گاهی اوقات نقطه‌های نورانی یا فلاش‌های نور شانه‌ای از بیماری میگرن خواهد بود. یکی دیگر از دلایل مشاهده­ی جرقه‌های نور، جدا شدن شبکیه است. به کمک مراقبت‌های پزشکی فوری، می­توان از کوری دائمی جلوگیری کرد.

 

منبع: چطورپدیا

بیماری دریچه‌ی قلب را جدی بگیرید

بیماری دریچه‌ی قلب را جدی بگیرید

قلب هر انسانی دارای ۴ دریچه بوده که وظیفه‌ی اصلی آن‌ها به جریان انداختن خون در رگ‌ها است. هنگامی که این دریچه‌ها دچار اختلال می‌شوند باز و بسته شدن آن‌ها از روال عادی خارج می‌شود. مشکلات مختلف قلبی عروقی همگی از ناهماهنگی دریچه‌های قلب ناشی می‌شوند.

درمان قابل تجویز برای بیماری دریچه‌ی قلب به نوع عارضه، شدت آن و اینکه کدام دریچه دچار آسیب شده، وابسته است. در برخی موارد مشکلات دریچه‌ی قلب را تنها از طریق جراحی می‌توان برطرف نمود.

علائم بیماری دریچه قلب

بسیاری از افراد مبتلا به بیماری دریچه‌ی قلب برای سالیان سال هیچ علائمی از خود بروز نمی‌دهند. برخی نشانه‌ها و علائم بالقوه‌ی بیماری قلب عبارت‌اند از:

  • شنیده شدن صداهای غیرعادی از قلب در حالتی که پزشک با گوشی خود در حال معاینه‌ی عمومی بیماری است.
  • ایجاد خستگی در بیمار
  • تنگی نفس علی‌الخصوص در شرایطی که فعالیت جسمانی سنگینی را تجربه می‌کنید یا در حالت استراحت به سر می‌برید.
  • متورم شدن پاها و زانوها
  • سرگیجه
  • غش کردن
  • ضربان قلب نامنظم

بیماری دریچه‌ی قلب

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

در صورتی که راجع به صدای تپش قلب خود نگرانی دارید، بهتر است به متخصص قلب و عروق مراجعه کنید. مواجهه با هر یک از علائم ذکر شده در این مقاله ضرورت مراجعه به متخصص را توجیه خواهد نمود.

علت پیدایش بیماری

قلب شامل مجموعاً ۴ دریچه بوده که خون را در جهت صحیح به چرخش در می‌آورند. دریچه‌های قلب عبارت‌ از دریچه‌ی میترال، دریچه‌ی سه لتی، دریچه‌ی ریوی و دریچه‌ی آئورت هستند. هر دریچه دارای  غشاها (مجراها) بوده که در هر تپش قلب یک بار باز و بسته می‌شوند. در برخی مواقع باز و بسته شدن دریچه‌ها با مشکل روبرو می‌شود و در نتیجه گردش خون در قلب و بدن دچار اختلال می‌شوند.

قلب

بیماری دریچه‌ی قلب به دو صورت موروثی یا اکتسابی ایجاد می‌شود. در حالت موروثی کودک از بدو تولد با ناهنجاری‌های دریچه‌ی قلب روبرو خواهد بود و در نمونه‌های اکتسابی بیماری به دلیل عوامل مختلفی همچون عفونت یا سایر امراض جانبی در فرد پدید می‌آید.

به طور کُلی اختلالات دریچه‌ی قلب به ۳ دسته‌ی زیر تقسیم می‌شوند:

  • انقباض: در این شرایط مجراهای دریچه به‌خوبی بسته نمی‌شوند. خون به ناچار به داخل قلب برگشت می‌نماید. علت این است که مجراهای دریچه‌ای از جایگاه اصلی خود منحرف شده‌اند. از این نوع ناهنجاری تحت عنوان پرولاپس یاد می‌شود.
  • سرخرگ کرونری (استنوسیس): در استنوسیس، مجراهای دریچه‌ای سفت و ضخیم می‌شوند. در این حالت احتمال تداخل آن‌ها با یکدیگر افزایش می‌یابد. نتیجه‌ی این وضعیت کوچک شدن قطر ورودی دریچه و کاهش حجم خون عبوری از داخل آن است.
  • انسداد مجرا (Atresia): در این عارضه دریچه ماهیت فیزیولوژیک صحیح خود را از دست می‌دهد و بافتی ناهمگون از عبور جریان خون بین حفره‌های قلب جلوگیری می‌نماید.

عوامل مخاطره‌آمیز

چندین عامل، احتمال ابتلا به بیماری دریچه‌ی قلب را افزایش می‌دهند، این عوامل عبارت‌اند از:

  • کهولت سن
  • سابقه‌ی ابتلا به عفونت‌های قلبی
  • سابقه‌ی حمله‌ی قلبی یا سایر بیماری‌های قلبی
  • فشارخون بالا، کلسترول بالا، دیابت و سایر عوامل مخاطره‌آمیز
  • بیماری‌های مادرزادی

عوارض جانبی

بیماری دریچه‌ی قلب با عوارض جانبی متعدد و مهلکی همراه است:

  • ایست قلبی
  • سکته
  • لخته‌ی خون
  • بی‌نظمی در ضربان قلب
  • مرگ

 

منبع: چطورپدیا